Hiszpanie musieli zobaczyć ziemniaka po raz pierwszy w listopadzie 1532 roku, kiedy z wybrzeża Peru, do którego dotarli wcześniej tego samego roku, wspięli się w Andy, aby przejąć Cajamarca, położoną na wysokości 2800 metrów nad poziomem morza.  Pewien kronikarz hiszpański, tak pisze wtedy o ziemniaku:
„Na tej ziemi jest owoc, którego sama ziemia  produkuje. Jest okrągły, gruby jak pięść”.

Inny zdobywca Gonzalo Jiménez de Quesada, założyciel kolumbijskiej  Bogoty, gdy po raz pierwszy zobaczył ziemniaki tak to opisywał: „… wysiane okrągłe trufle wytwarzają łodygę z gałęziami, liśćmi i  kwiatami, choć rzadkimi, o  fioletowym kolorze, wysokiej na trzy stopy. W ziemi są tworzone owoce, mniej więcej wielkości jajka, niektóre okrągłe i inne podłużne. Są białe, fioletowe i żółte, fantazyjne korzenie o dobrym smaku, dar Indian”.

Pierwsze publikacje, w których użyto słowa „ziemniak” czyli po hiszpańsku „papa”, przypisuje się Francisco Lópezowi de Gómara, który w 1552 r, 20 lat po wylądowaniu Pizarro na peruwiańskich wybrzeżach) w swojej „Historii ogólnej Indii” opisuje regiony gór południowego Peru i części Boliwii. Region Collao, na wysokim płaskowyżu między Cuzco a jeziorem Titicaca, gdzie ziemniaki powstały i zostały udomowione:
„Ludzie mieszkali w tej dolinie od setek lat i jedzą kukurydzę i korzenie, podobne do błota ziemi, które nazywają ziemniakami”. Hiszpanie porównywali też ziemniaka, do gotowanego kasztana, „…który jednak nie ma tak twardej skorupy. Je się go gotowanego lub pieczonego, ale nigdy na surowo”.

Pierwsi hiszpańscy kronikarze tak opisywali andyjski cykl uprawy ziemniaka: w sierpniu przygotowuje się ziemię, orząc,  używając pługa lub motyki. Grudzień sadzenie ziemniaków. W czerwcu czas zbiorów.

Dziś ziemniaki spożywane są w większości krajów na świecie. Zyskały niespotykaną popularność dzięki swoim ogromnym walorom smakowym i odżywczym.

————————